Hoe werkt een vijverfilter?
Een vijverfilter heeft verschillende belangrijke functies om het water in je vijver schoon, gezond en veilig te houden voor de koi . Hoe zit dit bij vijverfilter in de winter? Filters hebben meestal drie soorten filtratie:
- Mechanische Filtratie: Dit is de eerste stap in de filtercyclus, waarbij vuil en afvaldeeltjes uit het water worden gehaald. Het filtermateriaal, zoals schuim of borstelmatten, vangt grotere deeltjes op, zoals bladeren en slib, voordat deze verder het systeem ingaan. Sommige filters, zoals Nexus-filters, creëren een draaikolk (vortex) waarin vaste deeltjes zich afscheiden en naar de bodem zakken.
- Chemische Filtratie: Chemische filtratie verwijdert verontreinigingen met behulp van actieve kool. Koolstof, in de vorm van actieve kool of houtskool, absorbeert opgeloste vervuilende stoffen, zoals organisch afval dat door de vissen wordt geproduceerd. Deze fase is echter minder essentieel in vijverfilters, omdat vijvers vaak een natuurlijk biologisch evenwicht hebben.
- Biologische Filtratie: Dit is wellicht het belangrijkste aspect voor de gezondheid van je koi. Biologische filtratiemedia, zoals K1 of bioballen, huisvesten nuttige bacteriën die schadelijke stoffen afbreken, zoals ammoniak, nitriet en nitraat. Deze bacteriën zijn essentieel voor het omzetten van giftige stoffen naar minder schadelijke verbindingen, en spelen een belangrijke rol in het creëren van een gezonde leefomgeving voor de koi.
Wat gebeurt er tijdens de winter in je vijver?
Tijdens de winter gaat je koi-vijver door verschillende veranderingen vanwege de koude temperaturen. Koi komen in een soort winterslaap of “torpor”, waarbij hun metabolisme sterk vertraagt. Ze eten minder en hun activiteit neemt af. Hierdoor vermindert ook de hoeveelheid afval die ze produceren. Hoewel het verleidelijk kan zijn om het filter uit te schakelen tijdens deze rustige periode, brengt dit risico’s met zich mee voor de biologische balans in de vijver .
Voordelen van het filter aanhouden in de winter
- Behoud van nuttige bacteriën: De nuttige bacteriën die in de biologische filtratie leven, zijn essentieel voor de afbraak van ammoniak en nitriet. Wanneer het filter wordt uitgeschakeld, sterven deze bacteriën door gebrek aan zuurstof en stroming. Het opnieuw opbouwen van een bacteriekolonie in de lente kan weken tot maanden duren, wat een negatieve invloed heeft op de waterkwaliteit en de gezondheid van de koi wanneer ze uit hun rustfase komen.
- Voorkomen van ijsvorming: In koude winters kan het vijveroppervlak volledig bevriezen. Een filter dat in de winter blijft draaien, zorgt voor een constante waterbeweging die helpt om ijsvorming te voorkomen. Dit is belangrijk omdat een ijslaag de uitwisseling van gassen blokkeert: schadelijke kooldioxide kan niet ontsnappen en zuurstof kan niet in de vijver komen. Koi hebben zuurstof nodig, zelfs tijdens hun rustperiode, en zonder goede gasuitwisseling kan dit leiden tot verstikking en gezondheidsproblemen.
- Voorkomen van ophoping van afval: Ook al produceren de koi minder afval in de winter, organische stoffen en afvaldeeltjes kunnen zich toch ophopen in de vijver. Als het filter wordt uitgeschakeld, blijft dit afval in het water en kan het giftige stoffen afgeven. Dit resulteert in een grotere schoonmaakbeurt in de lente, voordat je volledig van je vijver kunt genieten. Door het filter aan te laten, blijft de vijver schoner en de waterkwaliteit stabieler.
Voorzorgsmaatregelen bij het gebruik van een filter in de winter
Als je besluit om het filter aan te laten in de winter, zijn er enkele dingen om rekening mee te houden:
- Bescherm het filtersysteem tegen bevriezing: Zorg ervoor dat het filter en de leidingen goed geïsoleerd zijn, zodat ze niet bevriezen. Bevroren leidingen kunnen barsten en kostbare reparaties vereisen.
- Controleer regelmatig: Controleer af en toe of het systeem goed werkt. Koude temperaturen kunnen de werking van sommige filteronderdelen beïnvloeden, en als er ijsvorming is, moet je ingrijpen om schade te voorkomen.
- Verminder het doorstroomvolume: Sommige vijverbezitters kiezen ervoor om de doorstroomsnelheid van het filter te verlagen tijdens de winter om energie te besparen. Een lagere doorstroming zorgt nog steeds voor voldoende circulatie en behoud van bacteriën, zonder overbelasting van het systeem.
Alternatieven voor een vijverfilter in de winter
Als je geen filter aan kunt houden, zijn er enkele andere manieren om je vijver veilig door de winter te helpen:
- Gebruik een luchtpomp: Een luchtpomp zorgt voor beweging aan het oppervlak van de vijver, wat helpt om zuurstof toe te voegen en voorkomt dat het vijveroppervlak volledig bevriest.
- Plaats een ijsvrijhouder: Een ijsvrijhouder of vijververwarmer kan een klein deel van het wateroppervlak ijsvrij houden, wat essentieel is voor de gasuitwisseling.
- Schakel over naar een klein intern filter: Als je een groot filtersysteem hebt dat veel energie verbruikt, kan een kleiner intern filter een tijdelijke oplossing zijn. Dit filter biedt nog steeds een basisfiltratie en zuurstofcirculatie zonder hoge energiekosten.
Conclusie: Filter Aanhouden in de Winter? Ja, en Hierom
Het aanhouden van het vijverfilter in de winter is een verstandige keuze voor de gezondheid van je koi en het behoud van de biologische balans. Door het filter actief te houden, blijven nuttige bacteriën leven, wordt ijsvorming verminderd en blijft het water schoon. Hoewel de koi in winterslaap gaan, blijft een stabiele waterkwaliteit essentieel voor hun welzijn. Een werkend filtersysteem maakt de overgang naar de lente soepeler en vermindert de hoeveelheid werk die je in het voorjaar moet doen.
Als je zorgt voor de juiste voorzorgsmaatregelen om bevriezing te voorkomen en het filter goed onderhoudt, biedt het door laten draaien van het filter aanzienlijke voordelen. Uiteindelijk helpt dit je koi gezond en gelukkig de winter door, en komt je vijver in het voorjaar fris en klaar om van te genieten.
